Aylık arşivler: Ağustos 2013

Sinop köyleri hakkında yapılan akademik araştırmalar ışığında “DİVAN ” sözcüğü neler anlatıyor:

SİNOP’TA KIZILCAELMA DİVANI

‘Divan’lar Türkiye’nin kuzeyinde
Bolu, Zonguldak, Adapazarı ve Sinop yörelerindeki dağlık alanlarda çok sayıda yer
almıslardır. Divanların baslangıcı XVI. Yüzyıl’a kadar gitmekte, bu tarihlere ait
(meseleyi aydınlatması açısından değerli bir kaynak olan) tahrir defterlerinde
bunların izlerine rastlanmaktadır. En eskisi 1431 tarihli olan bu defterlerden 1525
tarihli olanında ‘divan’lara rastlıyoruz.

Tahrir defterlerine baktığımızda bu divanlar hakkında daha ayrıntılı
bilgiler edinebiliriz. Sinop’ta Kızılcaelma divanı Aydoğmus, Kayabası, Sarıseki,
Körseki, Kabaklı ve Gire çukuru köylerini içermektedir ve bunlar bir kısım
sipahinin tımarıdır. Düsük gelirli olan bu köylerin her biri iki ya da üç tımara
bölünmüstür. Bu tımarlar da genellikle bir bekâr ve evli iki kisiye verilir. En yüksek
miktar 10 bekâr kisi ile 19 evli kisiye (aileye) verilmistir. Yine Sinop’ta Kiragos
divanı 23 yerlesme (ya da köy) içermektedir; Saraycık, Gürgen, Akçasehir,
Tasluca, Hacı tepeciği, Saraycık, Karacaköy, (vd.). Bahsedilen bu köyler hem tımar
olarak verilmis, hem de iki ya da üçe bölünmüstür. Ör. Bunlardan Akçasehir 19
aile ve 4 bekâr nüfusu ile 5’e bölünmüstü. Benzer olarak Hacı tepeciği köyü 25 evli
10 bekâr vergi mükellefine, Karacaköy 10 evli 3 bekâr, Saraycık 17 evli 8 bekâr,
Gürgen 29 evli 11 bekâr vergi mükellefine sahipti. Kiragos divanında vergi verenlerin sayısı 163 evli 56 bekâr (toplam 219) kisidir ve bu kisilerin baslıca uğrasısı tarım ve arı yetistiriciliğidir (Kastamonu Sancağı Tahrir Defteri’nden).