Derneğimiz 10 senedir Sinop Toprağı hakkında araştırmalar yapmaktadır. Amacımız, farkındalık yaratarak; resmi kurumların,Sinop Üniversitesinin ve turizm işletmecilerinin Sinop toprağına ilgisini çekmektir.Toprağın, çamur banyosu özelliği taşıması öne çıkan ayrıntıdır. Sinop’ta eski dönemlerde amfora fırınları vardır, toprak bu gün de fırınlarda işlenecek özelliğe sahiptir. Ayrıca eski tarihlerde, Sinop kırmızısı adını taşıyan sadece Sinop bölgesine özgü dünyaca tanınan kırmızı boya vardır. Osmanlı döneminde, kayıtlara GÖRÜMCEK KİLİ olarak geçen yöre kili, İstanbul’a nakledimiştir.Konu hakkında sitemizde yer alan yazılarımız ilgililerin dikkatini çekmiştir.
“KUYUMCULUK KİMYASI” kitabı yazarı İsmail ERSOY’, konu ile ilgilenerek 2015 Mayısında derneğimize geldi ve konu hakkında bildiklerini paylaştı..
Ersoy,konu hakkında şunları anlattı:
“Sinop killeri ile ilgili bir çok araştırmalarım oldu. 1986 yılında, motor blok dökümü için denenmek üzere Karakum’dan numune aldık ve denedik. Numune radyoaktifli bulundu ve radyoaktif ısı ile artacağı için vazgeçildi.Sinop killeri çeşitlidir.
1-BAŞ KİLİ: Potasyum, alüminyum silikat içermektedir. Osmanlı Devrinde bu kil çamaşır yıkama amacıyla Sinop’tan İstanbul’a nakledilmiştir. Osmanlı Arşıvinde Görümcek kili olarak kayıtlıdır. O zamanlar, Tilkilik- Buruncuk, Tırnalı- Tatlıcak köylerinden temin edilmiştir. Bu gün de o bölgelerde aynı kil yatakları mevcuttur. Yüzde 8- 9 oranında Na2CO3 içerir.
2-SERAMİK KİLİ:Demirci köyü, Erfelek yolu, Dikmen Kanlıçay bölgesinde bulunur. Adada olduğu söylenen bölge örneğini bulamadık. Bu eskiden amforalarda kullanılan çamurdur.
3-KAOLİN:Gerze Tabaktaş mevkiinde, ince beyaz damar olarak mevcuttur.Bu kil halk arasında pekmez kili olarak bilinir.
4-TUĞLA KİLİ: Boyabat tarafında tuğla fabrikalarından kullanılan topraktır.
5-HEKTALİT: Çürük kayalarda az miktar bulunur.
Sinop’un Pervane Tepesi kumu, pik ve çelik dökümü için uygun değildi. 1976 yıllarında, Pervane Tepesinden Karadeniz Bakıra yüzlerce kamyon kum nakledilmiştir. Alan tarihi eser olarak tescillendiğinde bu işlem sona ermiştir.”
İsmail Ersoy’a konu ile ilgilendiği ve bizi bilgilendirdiği için dernek yönetimi olarak çok teşekkür ediyoruz.
1903 yılında, Amerika’dan (Amerika Hopkins Üniversitesinden) Sinop’a gelen D.Robinson, Sinop’ta üç ay araştırma yapmıştır. Araştırmalarını, American Journol of Hilology dergisinde yayınlamıştır.
Yazının çevirisi, Nazlı Tengirşek tarafından yapıımıştır. D. ROBİNSON şunları yazıyor:
“Kayısı ve kiraz Sinop sahillerinde çıkmıştır İtalya ve başka memleketlere buradan götürüldüğü anlatılır. Eski çağlarda Sinop’un kolonisi olan Cerasus, ismini kiraz ağaçlarının çokluğundan alır. Sinop toprağının birçok faydaları vardır. Kırmızı mürekkep gibidir. Madeni boya gibi diğer boyalara karıştırılarak evleri, gemileri ve sair eşyayı boyamada kullanılmıştır. Tıbbi bir madde olarak işe yarayan bu toprakla çamur banyosu da yapılmıştır. Çeşitli hastalıklar için kullanılmış, eski ilaçlar listesinde de önemli yer tutmuştur. “
Biz de Sinop toprağı çeşitlerini araştıtrdık. Araştırmalarımız, özellikle çamur banyosu konusunda bizi açık sarı renkli örneğe yönlendirdi. Fotoğrafta, Karakum, sarı toprak ve kırmızı toprak örnekleri görülüyor
. 
.
Karakum tarafında halk arasında çamur banyosu olarak kullanılan sarı toprak numunesini dernek başkanımız, İsmail Ersoy’a teslim etti.
İsmail Bey, tetkik sonuçlarını adresimize gönderdi.
Numune yapılan tetkik sonucu:
SiO2 silisyum dioksit …………………………% 64.2
Al2O3 Alüminyum oksit………………………% 14.9
Fe2O3……………………………………………% 4.4
TiO titan dioksit………………………………..% 0.2
CaO…kalsiyum oksit……………………………% 5.7
MgO magnezyum oksit………………………..%2.2
Na2O sodyum oksit……………………………%0.7
K2O potasyum oksit……………………………% 0.8
Kızdırma kaybı …………………………………..%6.9 olup
serbest silis olarak 29.6
Bu aşamada, sonuçların çamur banyosu alanındaki uzmanlar tarafından incelenmesi gerekiyor. Sinop’a kazandırılması, turizm sektörüne fayda sağlayacaktır. Sonuçların olumlu olmasını ve resmi makamların ilgisini çekmesini umuyoruz.
Dernek sitesinde toprağımızla ilgili yayınladığımız yazı, bir olumlu gelişmeye daha kapı araladı.Bu hafta 9 Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Geleneksel Türk Sanatları – Çini bölümü öğrencisi bizimle iletişime geçti email ile bu iletiyi paylaştı.
“Bölüm derslerimden birinde araştırma konumjuz Killi topraklardı. Bende Sinopta ikamet eden bi arkadaşımla tesadüfen telefonda konuşurken bi türlü bu toprağı bulamadığımdan yakınırken konudan bahsettim. O da Sinop’un her yerinin killi toprak olduğundan bahsetti ve bana bir miktar gönderdi. Hiç beklenmedik bi anda Gerçekten 1. sınıf kalite bir toprak bulmuş oldum. Tam aranan özelliklerde olup esnekliği şekil verilebilirliği aradığım toprak. Bu çalışmam için aynı zamanda bir dosya hazırlıyorm. Kil’hakkında toprağı hakkında çok detaylı olmak zorunda değil yöreyi ve toprağı tanımak için genel özellikleriyle bahsetmek istiyorum. WEB sitenizde bi araştırmanızı gördüm ve bir bölümünü düzenleyerek ekledim. Benim için faydalı bilgiler oldu öncelikle bunun için de derneğinize teşekkür ederim. Dersin ismi Çini Teknolojisi ve çoğunlukjla çini kimyası üzerinde, içindeki bileşenler miktarlar oranlar vb bilgilerin irdelendiği bir ders. Bu aldığım oyun hamuru formunda sarı killi toprak hakkında bana teknik bir ağızdan bilgi edinmek istiyrum.
Bu ileti ve yeni gelişme bizi sevindirdi. Öğrenci ile arşivdeki bilgilerimizi paylaştım. Olumlu gelişmelerin olması araştırmalarımızın işe yaradığını gösteriyordu. Fakat daha detaylı ve akademik sonuçlara ihtiyaç vardı.Bu konu ile ciddi bir çalışma gerektiği açıktı. Yetkililerin ve ilgili birimlerin konu ile ilgilenmesini bekliyoruz.
SİNOP BİLİM KÜLTÜR EĞİTİM DERNEĞİ 