BİLMEDİKLERİMİZ-10.09.2020-BİLKE
KÖYLERE YAPILAN GÖÇLER
Eski yazılı kaynakların çevirisini yapan Sayın Prof.Dr. Mehmet Ali ÜNAL, 1560 YILINDA yazılı belgelerde nüfus yerleşimi olan köyleri haritada gösteriyor. İlk kitabımda tespit ettiğim köy yerleşimlerini, bu belgeler doğruluyor. Haritada köy isimlerini büyüterek daha net görebiliriz.
Bu gün olup da haritada olmayan yüksek köylere yerleşimin daha sonra olduğu anlaşılıyor. BOA kayıtlarından temin ettiğim 1830 nüfus kayıtlarında haritada olmayan köylerde yerleşim olduğu görülüyor.
Bu yazıda esas konumuz, Sivas ilinden Sinop’a yapılan göçler. Avarız Defteri Belgesi:
XVI. yüzyılın son tahriri olan 1582 tarihli defterde Sinop kazasına tabi 270’in üzerinde köy bulunurken 1641 tarihli avarız defterindeki köy sayısı 123’e düşmüştür.
Sinop kazasındaki nüfusun azalması üzerine önemli ölçüde bir nüfus hareketi yaşanmış Sivas’tan Sinop’a göçler vuku bulmuştur. 1687-88 tarihli avarız defterine göre Gerze Kazasına tabi Günlüce, İbrak, Hınzıralanı, Kozluviran. Büyükdağ, Hani, Yassıdağ, Yeniköy, İskender, Hunfaz, Gündüzlü köylerine Sivas civarından gelen 130 hane civarında re’aya dağlık ve sengistan olan sarp yerlere yerleşmişlerdir. Osmanlı idaresi bunların 8 neferini bir bir avarız hanesi kabul ederek vergilendirme yoluna gitmiştir.
İşin ilginç tarafı bu köylerin hiç birinin 16. Yüzyılda olmayışıdır. Köylerin isimlerinde veya yerlerinde önemli değişmeler meydana gelmiş, eski bir çok köy ortadan kalktığı gibi yeni yeni köyler ortaya çıkmıştır.
KAYNAK: M.Ali ÜNAL OSMANLI DEVRİNDE SİNOP
Sinop ve köyleri hakkında detaylı bilgilere ulaşabildiğimiz kitaptan yazıları paylaşmaya devam edeceğiz.
Yaşar SARIKAYA


eraydn
05 Nisan 2023 at 01:48
Merhaba, köyüm Hamidiye-Erfelek. Hamidiye köyü Gürcü kökenli bir köy ancak köyün Abidinoğlu mahallesi Türk ve 2.Abdülhamid zamanında Gürcülerin bu köye gelmelerinden önce de buradalarmış. Ben de Abidinoğlu sülalesindenim, çok eskiden Adana-Çukurova-Toroslardan Sinop’a geldiğimiz söyleniyor. Merak ettiğim şey, o bölgeden Sinop’a doğru bir göç olmuş mu? Sülalemin geçmişini nasıl öğrenebilirim?
Yazılarınızla çok fayda sağlıyorsunuz bu arada teşekkürler.
sinopbilke
05 Nisan 2023 at 17:19
Ulaştığım bilgileri paylaşıyorum. Güneyden Sinop tarafına gelene kadar çok ilde, yaylak ve kışlakta kalmış olmaları gerekir. Osmanlı yörükler konakladığı zaman yer vergisi aldığı için vergi verenlerin kayıtları tutulmuş. Sinop’a gelenler toplu göç ve hayvan sayıları fazla olarak gelmiş olsalar kayıtları tutulurdu. BOA. nüfus kayıtlarına ulaşabilirsiniz. Bu konuda yazılarımızı okuyabilirsiniz.
Elif
12 Mart 2025 at 20:08
Merhabalar. Yazıyı yeni okudum ve sizin yorumunuzu gördüm. Ben de Durağan/Gölalan köyündenim ve bizimkiler de Adana’dan göçtüğümüzü söylüyor. Köyümüz alevi köyü ve o dönemlerde Adana’dan alevi Türkmenleri zorunlu göç ettirilmiş ancak hepsi çevre illere olmuş. Sinop’la ilgili bir şey bulamadım. Görür müsünüz bilmiyorum ama bu süreçte yeni bilgilere ulaştıysanız paylaşırsanız çok sevinirim.
sinopbilke
14 Mart 2025 at 15:40
Sinop’a yapılan göçleri ilk kitabımda yayınladım. Olan kaynaklardan ne kadar bilgi varsa yer verdim. Adana’dan göçtüğünüzün bilgisini yaşlılar mı anlatmış, yoksa tahmini mi? Sülale adınız , lakabınız ip ucu olabilr.
kerim57
10 Kasım 2024 at 18:08
Merhaba, köyüm Taşgüney/Cabanay (Türkeli) niye bu haritada gözükmüyor. Bu köyün ve etraftaki köylerin hakkında eski bilgiler varmı
sinopbilke
11 Kasım 2024 at 07:56
Haritanın hazırlandığı tarihte yerleşim yapılmayan köyler ormanlık alanmış. 1530 haritasında olmayan köylerde nüfusun ne zaman başladığını Sinop Köylerinde Nüfus başlığında yayınladık. Bu köye yapılan göç tarihini açıklıyor.
kerim57
13 Eylül 2025 at 03:58
Sivasın neresinden göç etmişler tam olarak bu konuda bilginiz varmı? Göç edenler hanki millete, dine mensublar ? Teşekkür ederim
sinopbilke
27 Eylül 2025 at 17:51
Kaynakta ne varsa onu aldım. Sinop köylerine yapılan göçlerin çoğunun kaydı tutulmamış. BOA Nüfus Kayıtlarına, Temettüat Defterlerine ulaşmanın yararı var.