Etiket arşivi: sinop kale taş tabla

27.03.2021- A.Yaşar SARIKAYA

Araştırmalarımda, Sinop kalesi duvarlarında tarihin derinliklerinden kalan taşlara rastladım. Kale her onarım gördüğü dönemde, tarihi değer taşıyan sütun başlıkları, üstünde M.Ö. dönemlere ait yazılar bulunan taşlar, simge içeren damgalı kayalar ve arma bulunan kiriş taşlarının farklı zamanlarda kaleye yerleştirildiğini öğrendim.

Anlaşılıyor ki, Sinop Kale taşlarında çok eski tarih kalıntıları açıkta saklanıyor. Korunması amaçlanarak neler yapılabileceği düşünülmüştür diye umut ediyorum. Çünkü turizm açısından, elimizdeki her tarihi kalıntı önem taşıyor.

Bu taşların, konunun uzmanları tarafından bilimsel olarak incelenmesine çok sevindim. “Duodecim Scriptorum” oyununa ait olan taş tabla, Sinop kültürü ile harmanlanıyor ve Sinop’a özgü farklı bir oyuna dönüşüyor. Çoğumuzun bilmediği eski dönemlerde Sinop’ta oynanan bu oyunun varlığını, kale taşlarımızda bulunan oyun tablası kanıtlıyor.

Bu konuda yapılan akademik çalışmayı okurlarımızla paylaşmak yerinde olacak. Turizm alanında değerlendirilebilir, oyun olarak da turistlere öğretilir ve eğlenceye dönüştürülebilir mi acaba?

Yıldırım, Nazlı, “Sinope’den bir Duodecim Scriptorum Tablası”, Karadeniz Araştırmaları
Enstitüsü Dergisi, 6/9, ss. 1-8.
DOI: 1 0.31765/karen.683954

Öz: Bu çalışmada Sinope kenti içerisinde tespit edilmiş olan bir oyun tablası incelenmiştir. Kentin sur duvarı üzerinde devşirme olarak kullanılmış olan bu tabla, Roma Dönemi’nde oldukça sevilen ve pek çok kentte örneği tespit edilen Duodecim Scriptorum oyununa aittir. Tablada oyun taşlarının yerleştirildiği ana bölüm üç sıradan oluşmaktadır. Her bir sıranın içerisinde kareler şeklinde biçimlendirilmiş olan on iki oyun hanesi bulunmaktadır.

Oyun sıraları iki yanda altışar hane olmak üzere bir ayırma işareti ile tam ortadan ikiye ayrılmıştır. Ayırma
işareti olarak birinci ve üçüncü sıralarda çarpı (x), ikinci sırada artı (+) motifi kullanılmıştır.

Sinope sur duvarı üzerinde kullanılmış olan bu oyun tablası olasılıkla büyük boyutları ve masif yapısı nedeniyle Selçuklu Dönemi’nde sur duvarlarının yenilenmesi ve onarımları sırasında devşirme malzeme olarak tercih edilmiştir. Hanelerin ve ayırma işaretlerinin düzenlenişine göre tipolojik olarak hiçbir oyun tablası ile bire bir benzeşmeyen Sinope duodecim
scriptorum tablasında, dönemin yaygın motiflerinin farklı şekilde tasarlanarak kullanıldığını ve bu anlamda
özgün bir örnek olduğunu düşünmek mümkündür.

Araştırmayı yapan ve makaleyi yazan Sayın Nazlı YILDIRIM’a çalışması için teşekkür ediyor ve başarılar diliyorum. Bu taş tablanın, dönemin motiflerinin farklı şekilde tasarlanarak Sinop’a özgü bir örnek olarak kullanılması sevindirici. Bu detaylı araştırma ışığında, değerlendirilmesi ve oyun olarak tanıtımının yapılması akla gelebilir. Sinop’ta yapılan özgün bir tasarım oluşu SİNOPE kentinin zengin kültürünü bir kere daha ortaya koyuyor.

Makalenin tamamı için:

kaynak: KAREN- KARADENİZ ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ DERGİSİ THE JOURNAL OF INSTITUTE OF BLACK SEA STUDIES

Dr.Nazlı YILDIRIM Öğr. Üyesi, Sinop Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Arkeoloji Bölümü, Sinop/TÜRKİYE