21.09.2020 BİLKE
1487 SİNOP KÖYLERİ HARİTASI
Yayınladığımız 1560 haritası ilgi gördü ve sorular almaya başladık. O nedenle 1487 haritasına yer vermek istedik. O yıllarda, sancak ve kazalar çok değiştiği için köyler farklı divan ve kazalara bağlanmış. Bu konuya dikkat çekmek istedik. Aynı kitaptan Sinop için ilk yayınlanan bilgileri paylaşmaya devam ediyoruz. Sinop, kale içi ve kale dışı vatandaşlar olarak görev dağılımı yapılmış, köylüden de bir hayli vergi alınmıştır. Sinop için köylü ve kentli olarak birlikte emek vermiştir. Koyun sürüsü olandan koyun başı vergi, ağaç kesenden vergi, tahtacıdan vergi kitapta detaylı olarak yer almaktadır.
BALTACILARIN KÖYLERİ
Sinop tersanesinde inşaa olunan gemiler için ağaç kesen baltacıyan adlı bir cemaat vardır. Bunlar tek bir köyde olmayıp, ağaçlık ve orman olan köylerde bulunmaktadır. Belgelerden anlaşıldığına göre, baltacıların statüsü Sinop’un ilk tahrir defterinde belirlenmiştir. Muhtemelen Osmanlı hakimiyeti öncesinde de baltacılar mevcuttur.
1530 tarihli icmal defterinde cemaat-ı baltacıyan başlığı altında kaydedilen bu cemaat 4 köyde oturmaktadır. Kuz Karımı, Karasu, Kirakos, Karacaköy.
Gürgen karyesinde oturan baltacılar için şöyle denilmektedir: Sinop kalesine tahta ve sair kereste vermek karşılığında öşür vermemek üzere beratla çiftlikler tasarruf ederler. Aynı defterde baltacıların bir kısmı Akçaçam köyündedir. Ayrıca Paşalar karyesinde 5,5 avarız hane baltacıyan kaydedilmiştir.
Sinop’ta BEDEVRECİLER
Derleme sözlüğüne göre bedevre Anadolu’nun değişik yörelerinde “damda üzerine kiremit döşenen veya kiremit yerine örtülen ince tahta” ve “keklik tutmak için tahtadan yapılmış tuzak” anlamlarında kullanıldığı anlaşılmaktadır. Bedevre tahta manasında kullanılmaktadır. 1487 tarihli mufassal defterde şöyle denilmektedir: Hisselerine göre kaleye bedevre ihtiyaç oldukça bedevre verirler.”
Bedevreciler Karasu Divanına bağlı Avlağusekü köyünde bulunmaktadır. Bu köyün bulunduğu mevkii bu gün de ormanlıktır. Deftere göre bedevreciler belli kişilerin hisseleri halinde verilmiştir.
Bedevreciler yıllık belli vergi ödemekte ve kaleye tahta vermektedir. 1560 yılında Avlağusekü karyesi 53 hane 27 mücerred nüfus kayıtlı ve bu köyde bedevreciler de oturmaktadır.
Bedevreciler defterin sonuna kayıtlıdır. CEMAAT-I BEDEVRİYECAN olarak bahs edilir. XV11. Yüzyıldaki avarız defterinde bunlardan tahtacı olarak bahs edilmekte ve kaleye tahta ve sair kereste getirdikleri kaydedilmektedir.

Halim ODABAŞ
28 Ağustos 2022 at 19:40
Durağan kazasının köyleri mevcut mu elinizde Bende Köseli köyündenim tarih mezunuyum bu konularla alakalı bilgi alışverişinde bulunmayı çok isterim..
sinopbilke
03 Eylül 2022 at 13:33
Saiım Bey, Prof.Dr. Mehmet Ali Ünal “Osmanlı Devrinde Sinop” kitabını int. te4min etmenizi öneririm. Oradan faydalandım, sizin de aradıklarınızı bulabileceğiniz kaynak.
Halim ODABAŞ
12 Eylül 2022 at 15:46
O kolay temin ederim, mevcut ilçelerle ilgili bilgi varmı onu merak ediyorum..
sinopbilke
26 Eylül 2022 at 15:25
kitapta bulacaksınız detayları
sinopbilke
03 Eylül 2022 at 14:46
Halim Bey, Salim yanlış oldu
nuran öztürk
31 Mayıs 2025 at 03:52
mehmet ali ünalın kitabını okudum ayancık gerze sinop dikmen erfelek il ilçelerini anlatır türkeli boyabat duragan o devirde kastamonunun divanı oldugu için kitapta anlatılmamış .kitapta köylerin ismi köylerde kaç degirmen vardı kaç adet bezirhane vardı . köylerdeki zaviye ve vakıfları anlatıyor. çeşitli haritalar var köylerin 1420-1582 arası oluşumlarını ve tahrir defterlerinde oluşan yok olan köyleri isimlendiriyor . güzel kitap ama bu çalışmaya türkeli boyabat duraganda eklenmeli
sinopbilke
01 Haziran 2025 at 12:48
Boyabat Durağan Kastamonu Sancağında değerlendirilmiş,
Halim Odabaş
10 Haziran 2025 at 08:45
Durağan’ın 1840 nüfus defterini çevirdim bizim Köy Divan-ı Çepni diye kayıtlı 1580-1487 Çepni Kariyesi diye kayıtlı Çepni’den sonrası çorap söküğü gibi geldi zaten.
sinopbilke
12 Haziran 2025 at 09:55
O köyleri Ahmet Alidedeoğlu çevirdi, ben de paylaşımına yorumumu yazdım. BOA. Nüfus Kayıtlarında, ……. sayılı defterin en başında divan adı yazılıdır dedim, o da evet dedi. Kaydı yapan memurun insiyatifi olduğunu söyledi. Durağan’a ve Ayancık ilçesine yerleşen Çepni Boyu var kayıtlarda, Dikmen ilçesinde kayıt yok ama Çepni Köyü var ve gelenekleri de belli oluyor. Ayancık’ta da köylünün Çepni adını kullandığı Köy var,, kayıtlarda olmamasına rağmen. En önemli ayrıntı, kültürün yaşaması, çünkü yer değişimleri çok yapılmış. Yaşattıkları kültüre bakmak en doğrusu. Son yıllarda, Sinop Çepni diye bir genelleme yapılıyor. Sinop için genelleme doğru değil. Yusuf Halaçoğlu’nun kitabına bakmak yerinde olur. 1277 Rus baskınında, Çepniler Sinop’a gelip yardım etmişlerdir. Eski tarihte yerleşim olduğu düşünülür.
Halim ODABAŞ
12 Haziran 2025 at 11:37
Ali Bey’in çevirilerinde bir kaç eksik var kendisiyle paylaştık bunu kimin Çepni kimin olmadığına karar vermek kimsenin haddine değildir biz Çepniyiz zira resmi kayıtlar ortadadır sözlü tarihte de öyleyiz kendimizden bir şey katmıyoruz. Durağan ve Boyabat kültürel olarak da Sinop’tan ziyade Kastamonu ile daha yakındır tarihsel olarak da öyledir. 1277 Kaydı da resmi kayıtdır kalabalık bir Çepni varlığından bahsedilir kimse Sinop komple çepni demiyor.