10 KASIM 2025-BİLKE
GÖNÜLDEN YAPILAN SAYGIDA BİRLİK OLANLARA SELAM OLSUN…
Kategori arşivi: Etkinlik
YEREL DEĞERLERİMİZ
21.12.2024-A.Yaşar SARIKAYA
21 Aralık en uzun gece olacak bu gün. Doğa döngüsünün, olağanüstü sürekliliği esin kaynağımız olmuştur hep. Bilimsel keşifler ip uçlarını doğadan almaz mı?
Sinop Zeytini Ekip Çalışmamıza 4 senemizi verdik. Sinop Göçleri ve yerleşimleri, Köylerimiz, Sinop Türküleri, Masalları ve Hikayeleri kuruluşumuzla yaşıt hatta çok daha eski desek yalan olmaz. Sinop Yün Kilimleri, 2 senemizi aldı. Sinop Tirit, 10 yıldır gündemimizde.
Hepsinin ortak paydası, “KAYBOLAN SİNOP KÜLÜTÜRÜ”. Aralık ayında birincisini gerçekleştirdiğimiz “Tirit Tadım Günleri” ile, mutfak sektörüne bu çeşidimizi kazandırmayı amaçlıyoruz. Halkımızın ilgisine ve Yönetim Kurulu arkadaşlarımızın özenine teşekkür ediyorum.
Sunum zenginliği kazandırdığımız tirit tabağı, mantı gibi işletmelerde yerini almalı ve Sinop yemek çeşitlerine ilave edilmelidir.
Tadım günümüze katılan üyelerimize ve arkadaşlarımıza katkıları için teşekkür ediyoruz. Her ayın 3. Çarşamba günü etkinliğimiz devam edecek. Katılım sağlamak isteyenler “sinopbilke@hotmail.com ” adresimizle iletişime geçebilir.
DOĞAYI ARŞİVLEMEK
05.10.2024- Nil BAŞARAN’A TEŞEKKÜRLERİİMİZLE -BİLKE
Doğaya değer verenlerle bir arada olan insan, olumlanıyor. Sinop Bienalinde, SİNOPALE ÇİÇEKLERİ ATÖLYESİNDEYİZ. Atölyede, gördüklerimiz, doğadan doğal bir parça. Masa, Sinop ağaçları yapraklarıyla dolu. Yeşilin tonları ile sessizce konuşuyorsunuz. Öz verili çalışmayı Nil Hanım ve Amsterdam’dan gelen sanatçı yürütüyor.
Sanat, doğa ile buluşuyor ve topluma öncü oluyor. Boyalar, baskılar, renklerle dikkatle yürütülen çalışmayı izlemelisiniz. Teşekkürler Nil BAŞARAN
SİNOP’TA TİRİT EVİ OLMALI
07.05.2024- A. Yaşar SARIKAYA
Bu gün, SİNOP SOSLU TİRİT BASINA TANITIM PROGRAMINI gerçekleştirdik.
Belediye Başkanımız Sayın Metin GÜRBÜZ’E
Turizm Fakültesi Dekanı Sayın Prof. Dr. Cem Cüneyt ERSANLI’YA
15 Eylül Gazeteciler Derneği Başkanı Sayın Cengiz DEMİREL’E, Ajans Sinop İmtiyaz Sahibi Sayın Deniz ÖZEN’E
Vitrin Haber, Sinop Pusulası ve Flaş Haber’in genç Muhabirlerine programımıza katıldıkları için çok teşekkür ediyoruz.
Sözlerime programın basın duyurusu metni ile başlamak istiyorum:
SİNOP TİRİT PROJESİ öykümüz 2010 yılında başladı. 2012- 2014- 2016 senelerinde farklı kurum ve kuruluşlara, 2013’ te halka sunum yaptık. 2024 MAYIS- Basına Tanıtım Programı ile Sinop’ta farkındalık yaratmak istiyoruz.
Amacımız, Sinop’un, kaybolmaya yüz tutan “tirit” kültürünü yaşatmak ve günün koşullarında değerlendirmektir. Gastronomi ve mutfak sanatları arasına girecek kaliteli bir porsiyon hazırlamak için yola çıktık. Yerel basına, Sinop halkına, yerel mutfak işletmelerine, Sinop Üniversitesi Gastronomi Ve Mutfak Sanatları öğrencilerine projeyi tanıtacağız. Yaratıcı düşünceleri harekete geçirmek, tirit projesine yeni sunumlar kazandırmak aşamalarıyla sürece devam ediyoruz. Üniversitemizle birlikte Tirit Yarışması düzenleyeceğiz. Gençlerimiz, mutfak sektöründeki çeşitlerle rekabet edebilecek kaliteli sunumlarla yarışacaklar. İlimize yakışır, zengin bir yemek sunumu kazandırmak istiyoruz. Sinop’a özgü tirit, ilçelerimiz arasında ayrı küçük dokunuşlarla yöremize zenginlik kazandırmaktadır. Bu zenginliği soslu tirit tabağımızda harmanladık. Her bir ayrıntı, köy kadınlarımızın uyguladığı adımların günümüze taşınmasına örnektir. Geleneksel kullanımda var olan ve bu gün unutulan mantarlı, sebzeli, etli, vejetaryen, vegan seçeneklerini de Sinop gündemine taşıyoruz.
Tirit için kullanılan ürünler doğal ve sağlıklı ürünlerdir. Ceviz, yufka, tereyağı, tavuk ve büyük baş hayvan yöremizde üretilir. Çalışmamızın temelinde, değerlerimiz ve yöre kaynaklarımızın korunması yatmaktadır. Tanıtımlarımız, kaybolan tirit kültürünün modern sunumla, yurt içi ve yurt dışında yemek listeleri arasına girmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Geleneksel olarak tepside ve sinide yapılan tirit çeşidini, tabakta porsiyon olarak sunuyor ve işletmelere kolaylık getirmeyi planlıyoruz.
Mantının yaygınlaştığı gibi tirit de yaygınlaşmalıdır. Böylelikle yöre halkına yeni bir gelir kapısı açılacak, üretim ve istihdam döngüsü süreklilik kazanacaktır.
Ana malzemeleri önceden hazırlanabilen tirit, kısa sürede servis edilebilir yapıdadır. Bireyleri üretime teşvik edecektir. Üretime geçen bireyler, aile fertlerini de üretime katacak, yeni iş alanları oluşacaktır. Basına Tanıtımımız, TİRİT SALONU, TİRİT EVİ, SİNOP TİRİT gibi mekânların açılmasına kapı aralayacaktır.
Köyden şehre göçen aileler yufka kültürünü bildiği için bu alanda iş kuracak veya işçi olarak çalışacaktır. Köyden şehre göçen ailelerin çocuklarının okuması kolaylaşacak, ailelerin gelir düzeyi artınca yaşam kalitesi yükselecek refah artacaktır. Mantı satışı yapan işletmeler, tirit imalatını da çeşitlerine ekleyecekler mantı satışları da olumlu etkilenecektir. Tirit yaygınlaşınca, “Tirit yufkası“ paketleme sektörü oluşacaktır. Restoran, lokanta gibi ticari işletmeler çeşitlerine tirit ekleyerek, müşterileri artacaktır.
Geleneksel olan yöredeki 5 çeşit tiritin, coğrafi işareti alınabilecek ve yaratıcılıkla geliştirilen sunum için de MARKALAŞMA yoluna gidilecektir. Sinop’a hayırlı olsun .
AH 8 MART!
08.03.2024-A.Yaşar SARIKAYA
Selam olsun sırtında dünyayı taşıyan kadına !
Selam olsun göğün yarısına.
Selam olsun kavganın gülen yüzüne.
Gül olana gül kokana.
Zalime zulme siper olana
Kadına “Emekçi kadınlara”
Selam olsun…!
Ahmed ARİF
Yıllar önce işçi kadınların haklarını alma mücadelesi, bu gün “GÜN KUTLAMA” etkinliğine dönüştü. BİLKE- 2004- YILIN KADINI seçilen Nesime ÖZCÜ ile konuya başlamak istiyorum.
Nesime Özcü’nün kızı tanıştırdı bizi annesiyle. Yatılı Bölge Okulundan Sarı Saltuk Anadolu Lisesini kazanan kızımızı, okul idarecileri yardımıyla bulduk. Kızımızı köyünde ziyaret edelim dedik.
Derneğimize hediye edilen Geç Odası Takımını da götürmek istiyorduk. Dikmen uzak, nasıl götüreceğiz diye düşünürken, öğrencim Camcı İsmail KAYA ile karşılaştık. “Ben götürürüm öğretmenim” dedi. Nesime Özcü, günün 24 saatine sıkıştırdığı iş yoğunluğu ile bizi şaşkına çevirmişti.
SÜTLEK GÜNÜ etkinliğinde aile ile birlikte
Bir başkasının 30 keçisine bakıyorlardı. Bir senede yavruların yarısını almak koşuluyla. O gün bu gün derken, yavrular büyüdü, artık kendi hayvanlarına bakıyorlar. Özel Eğitim Alt Sınıf öğrencisi oğlu ve tarlaya, bahçeye, ormana koşan eşi ile yaşamlarını sürdürüyorlar. Bir kadının, sırtında bu kadar yükü nasıl taşıdığı biz düşündürse de, taşıyor ve de taşıyacaktı Nesime.
Nesime Özcü’nün kızı bu sene mühendis olarak mezun oluyor. KPSS’de kendisine başarılar diliyorum. Nesime ÖZCÜ seni de emekçi kadın kimliğinle kutluyorum.
Tüm üreten, çalışkan kadınlarımıza saygıyla, KADINLAR GÜNÜ KUTLU OLSUN.
KILIÇLI KÖYÜNDE ABD VİRGİNİA ÜNİVERSİTESİ MEZUNU KOOPERATİF KURDU
12.12.2023- A. Yaşa SARIKAYA
Büyük emeklerle var edilen Kılıçlı Köyü SİNABELİ KOOPERATİFİ atölyesini, 11. 12. 2023 günü ziyaret ettik. Denetleme Kurulu Başkanı Günsel DİRİ, Yönetim Kurulu Başkanı Y. SARIKAYA ve üyesi Ayfer SALCIER derneğimizin ödüllerini sunmak üzere atölyeye geldik.
Açılış konuşmam : Köylerde KADIN HAREKETİ ve İSTİHDAMI konusunda bu güzel proje model olmalıdır. Kadınlarımız, anaçtır, üretendir, atalar sözünün dediği gibi, ” yuvayı kuran dişi kuştur”. Tüketim toplumu olmak yerine, üretim toplumu olmamız için atılan her adım kıymetlidir. Halk kültürümüzün aynası olan bu projeyi başından beri destekliyoruz. İlk aşamalardan beri karşılaşılan zorluklara, engellere, nasıl göğüs gerdiklerine dernek olarak tanığız.
Ödeneksiz, desteksiz, katkısız bu atölyeyi kuran ve kotaran köy kadınlarımızı yürekten kutluyoruz. Onlara öncülük eden Aylin ve Yücel DEMİRHAN’ın diğer köylerimizdeki kadınlara öncü olmasını diliyoruz” .
Ödül töreninde, her dokumacıya derneğimizin teşekkür belgelerini sunduk. Önce kurucu olarak çok emek veren Y. DEMİRHAN ve ABD Virginia Üniversitesi İspanyol Dili ve Edebiyatı, Ekonomi çift ana dal mezunu olan ve Kılıclı Köyü Sinabeli Kooperatifi Baskanlığını yürüten Aylin Demirhan’a belgesini takdim ettik.
2023 Bilke Halk Kültürü Ödülünü sunduk. Ayrica İspanya Madrid Complutense Üniversitesi, İspanyolca ögretmenliği master programıni da tamamlayan Aylin Demirhan’ı, bu birikimi ile gençlere örnek olduğu ve Köyde Kadın Üretim Hareketini başlattığı için kutluyoruz.
Kurucu Başkan Yücel Demirhan Konuştu:
Yürekli, yılmayan, azimli kadınlara ihtiyacımız var. Dokuma tezgahlarında ritim tutarak Sinop türküsü söyledik birlikte. Türkü dinletisi ardından, her tezgahta dokunan örnekleri inceledik ve kendilerine başarılar diledik.
PROJENİN HİKAYESİ:
PROJE 1. AŞAMA: Aylin DEMİRHAN kolej öğrenci velileri, öğretmenleri ve köylü halk ile birlikte eski okul binası restore edildi. Kütüphane kuruldu, bilgisayar alındı. SEV Koleji öğretmen ve öğrencileri köyde kamp yaptı köy yaşamını gördü. Kamp boyunca öğrenciler, öğretmenleri Aylin Demirhan, Rachel Litwak, Mehmet Cemil ve James Farley liderliğinde etkinliklere katıldı.
Grup tarlada çalıştı, inek sağdı, ormanda yürüyüş yaptı. Köy çocuklarıyla tanışıldı oyunlar oynandı, sohbet edildi, okul binasının restorasyonunda çalışıldı. Tarladan sebze toplandı, yemekler pişirildi; armut toplayıp pekmez yapıldı, hamur açıldı mantı yapıldı, kümesten yumurta alıp haşlandı, sofralar kuruldu, toplandı, bulaşıklar yıkandı. Bazı öğrenciler toprağı sürdü, diğerleri doğal tarım amaçlandığı için ilaçlama yapılmadığından otları temizledi, kimisi karık açtı, kimi ekti, kimi de fidelere can suyu verdi.
Tarla aletleri kullanıldı, çiftlik hayvanları tanındı, köydeki börtü böcekle yaşama deneyimlendi. Organik atıklar toprağa geri kazandırıldı. Yıldızların yoğunluğu, gecelerin sessizliği yaşandı. Güneşin doğuşuyla kalkıldı, batışıyla tavuklar kümese kondu, öğrenciler Karadeniz’in yeşiline, Sinop şivesine ayak uydurdu.
PROJE 2. AŞAMA: Yücel DEMİRHAN, Kılıçlı Köyü Kültür Merkezine dokuma atölyesi kurdu. Köylüden geleneksel dokuma tezgahı buldu, Halk Eğitimi Merkezi ile işbirliği yapıldı. Köydeki genç ev hanımlarına el dokuma kurs açıldı. Kurs belgesi alanların, öğrendikleri sanat ve dokuma kurs belgesi ile istihdamları hedeflendi.
Kursiyerler kursta dokuma eğitimi alırken, çocukların başıboş olmaması için, merkezde Halk Eğitimi Merkezi ve Akşam Sanat Okulu işbirliği ile ana sınıfı açıldı. Kültür Merkezine Ana sınıfı öğretmeni ve geleneksel dokuma öğretmeni atandı.
PROJE 3. AŞAMA: KOOPERATİF kuruldu, adı SİNABELİ oldu ve başkan Aylin DEMİRHAN ile birlikte, üretim ve pazarlama adımlarına geçtiler.
Dokumacı kadınlar ödül aldılar:
MOZAİK TÜRKİYE’NİN KARDEŞLİĞİ PROJESİ
17.06.2023-BİLKE
Anadolu uygarlıklar beşiğidir. Mardin’i, Tarsus’u, Kırşehir’i, İzmir, Sinop’u; Adıyaman, Diyarbakır, Ağrı, Trabzon, Hatay, Ankara’yı….biz hepsini severiz. Çünkü biz bu toprağın çocuklarıyız. Hem çalar, hem söyler, hem oynarız, aşkla, sevdayla doluyuz. Sevgililere aşk türküleri yakarız, acılara da ağıt. Uzun havalarımız, dağları, yaylaları inletir. Biz bu yurdun çocuklarıyız.
FOTO: sağ sondan 3. SİNOP
MÜZSAN FEDERASYONU’NUN, Mozaik Türkiye’nin Kardeşliği Projesi Kültür ve Turizm Bakanlığı sponsorluğunda hayata geçirildi. Her ilden bir yerel sanatçı projeye katıldı. Kendi yöresinin türküsünden bir bölüm okuyan sanatçılar, kısa video çekerek federasyona ulaştırdı.
81 ili kapsayan projede Sinop ilini dernek başkanımız Yaşar SARIKAYA temsil etti.
Yaşar SARIKAYA proje hakkında bilgi verdi:
“İl Kültür Turizm Müdürümüz Metin SÜREN’İN bilgilendirmesi ve ricası ile federasyon ile iletişime geçtim. Proje, Türkiye genelinde tüm yörelerin yerel ezgilerini buluşturmayı hedefliyordu. Medeniyetler beşiği yurdumuzun, özgün kültürlerinin bu projede yaşatılacak olması, benim de her zaman uğraş verdiğim alanlardı. Annemden derlediğim yöre türküsünün bir kıtasını enstrümansız okudum. Katkıda bulunabildimse ne mutlu bana. Proje ülkemize HAYIRLI OLSUN, EMEĞİ GEÇENLERE TEŞEKKÜR EDERİM. dedi.
81 ilden katılanı yerel sanatçıların yer aldığı afiş hazırlandı. Okunan eserler, stüdyo ortamında hazırlanan özel bir teknikle, yerel özellikleri bozulmadan halka sunulacak.
ÇALIŞAN VE ÜRETEN KADINLARIMIZ
07.03.2022-A.Yaşar SARIKAYA
Biz, olumsuzluklarla mücadele eden çalışkan kadınlarımızın yanında oluyor ve onlarla zamanımızı paylaşıyoruz. Bu gün yine dernekte onlarla beraberdik. Güzel bir gündü, yeni yaşamlar, yeni hikayeler öğrendik. Üreten kadınlarımızın kadınlar gününü kutladık. Tüm kadınlarımızın KADINLAR GÜNÜ KUTLU OLSUN.
İyi bir aile eğitimi almış, yokluk nedir bilmeyen, her şey istemeden önüne gelen bir arkadaşımın yorumunu yıllardır hafızamın bir köşesinde saklıyorum.
“Bir kadın nasıl kuma gider, aklı mı yok, bunlar insan değil” demişti. Çaresiz kalmayanların, masa başında çare üretmesine, “ekmek bulamazlarsa pasta yesinler” anlayışına tanık olmayı istemezdim.
Anadolu’da döve döve kuma verilenler, babasının borcu karşılığı satılanlar, elleri bağlı sürükleye sürükleye götürülenler var, daha neler neler var… Kadın ya, eksik etek, onun görüşü onun fikri mi olur diye düşünenlerin yediği bu haltları yazmaya devam edersem benim de içim kaldırmayacak eminim sizin de.
Köyde derleme yaparken yaşlı bir teyzenin dediği geldi aklıma:
” A kızım ne edelim, uçam desem uçamıyon, kaçam desem kaçamıyon kaldık buralarda hapis gibi” diyerek tertemiz duygularını ifade etmişti.
Eşitlik ilkesi sisteme yerleşse ve bu örnekler yaşanmasa. Beklerken boş durmuyor, sistemin içinde ezilen kadınlarımızın yanında olmaya devam ediyoruz.
ŞEHİRLEŞME KÜLTÜRÜ
01.04.2021-Ayşe Yaşar SARIKAYA
Avcı toplayıcı, yaylacı dönemi, dünyadaki tüm insanların geçmişte yaşadığı bir gerçektir. Bu sürecin, ne sihirli değnekle, ne de sihirli kelimeler söyleyerek aşılmadığını biliyor ve görüyoruz. Sosyal ve toplumsal değişim o kadar hızlı oluyor ki. Bu değişimin sonuçlarından; getiri piyasasını beslendiğine fakat toplum kalkınmasının ise aynı oranda gerçekleşmediğine tanık oluyoruz.
Değişim her an devam etmektedir. Çok uzak değil, 60- 70 yıl geriye gidelim. Annem o zamanlar, Sinop merkezde yemeği maltız ve gaz ocağında pişirildiğini anlatıyor. Elektrik yeterli olmadığı için de aydınlanma için gaz lambası kullandıklarını. Görüyoruz ki, ne kadar hızlı değişiyoruz.
Değişimin hızına insanca ayak uydurabilmek, ilkel alışkanlıkları aşmak masallardaki gibi sihirli değnekle olmuyor ne yazık ki. Emek istiyor, yürek istiyor, çalışmak istiyor, anlayış istiyor. Yani UYGARLIK istiyor. Kentlere göçmek sorunu çözseydi, toplumda bu kadar ayrışma olur muydu? Kıyafet yerine aklı, duyguları ve vicdanı kullanmak konusunda yarışırdık. Covid sürü bağışıklığı tanımını yeni öğretti gibi görülse de, aslında her ayrışan topluluğun bu mantıkla yürüdüğü aşikardır.
Bilinçlenme süreci, eskiden kasaba ara kültürü ile yaşanırdı. Kasabalar ve beldelerde yaşamak insanı kent kültürüne hazırlardı. Okul süreci, eğitim ve öğretim ile öğrenciye ve köylü halka davranış gelişiminde çok şey kazandırılırdı. Öğretmenlik yaptığım dönemlerde, köylerde ve kasabalarda ne kadar değerli insanlarımız vardı. Birbirimizden ders alır, deneyimlerimizden faydalanırdık. Bilinçli bir alış verişti bu. Köyler boşalınca, insanlar alışık olduğu hayattan koptular ve yeni hayata adaptasyon sorunu başladı.
Köy aileyi geçindirmeyince, hayatını kazanmak isteyenler kentlerin göbeğine göçtü. Meslek yok, eğitim yok, sermaye yok. Eşit olmak istiyor olamıyor. Yarış ediyor yetişemiyor, okumuyor okumuş gibi, bilmiyor bilmiş gibi, nazik değil nazikmiş gibi davranıyor. Ne olacak bu işin sonu? Değer görmek istiyor ve dini kullanan, siyaseti kullanan odaklara sığınmakta çareyi arıyor. Toplumda yer edinme, arkadaş bulma ihtiyacı, kişisel gelişimin, bilinçlenmenin, kendini eğitmenin önüne geçiyor. Köyde imece birlikteliğini yürüten insanlar, kentte ayrışıyor da ayrışıyor.
İpin ucu kopuyor. Öfke artıyor, suç artıyor, yokluk artıyor, psikoloji bozuluyor. Sonra OLAN KADINLARA VE ÇOCUKLARA OLUYOR. Vur kadına döv kadını, öldür kadını, 90 yaşında kadına tecavüz et.
Toplumda oluşan bu tabloyu, yine birbirimize el uzatarak, birbirimizden kültür alış verişi yaparak çözmek zorundayız. Siyaset kurumu, önemli sorunları göz ardı ettikçe kabak bizim başımıza patlıyor.
Kız çocuklarının bedeni konuşuluyor utanmadan. 5 yaş çocuğunun evliliği nasıl dillerde dolaşıyor? Toplumda bu eğilimlerin çoğalması, yapılan yanlışların bedelidir. Konuşmaya değil ÇÖZÜME ihtiyacımız vardır. Yaşar SARIKAYA
SİNOP BİLİM KÜLTÜR EĞİTİM DERNEĞİ 